Mutfaklardan hiç eksik etmediğimiz mercimek, protein açısından çok zengin bir besindir. Ülkemizde daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, İç Anadolu Bölgesi’nde, Gaziantep ve Şanlıurfa’da yetiştirilir. Kırmızı, yeşil ve kahverengi gibi türleri bulunan mercimeğin en önemli özelliklerinden biri, anne sütünü artırması. Baklagiller ailesinden olan mercimeğin vücuda sağladığı faydalar ise bir hayli çok. İşte mercimeğin bilmeniz gereken en önemli faydaları…
Mercimek, genelde yemek yapımında kullanılan bir bakliyattır. İçeriğinde, zengin nişasta ve bitkisel proteinler barındırır. Taneleri kurutulup, kuru bakliyat olarak, yeşil kısımları da hayvan yemi olarak kullanılır. İçerdiği, azot ve demirli mineraller sayesinde, besleyiciliği oldukça fazladır.
Mercimek, kumlu topraklarda yetişir. Taneleri, fasulyenin olduğu gibi bir torba içindedir. Her torbadan iki adet mercimek çıkar ve bu tanelerin rengi koyu yeşil veya kirli kırmızı şeklindedir.
Kuru veya yaş olarak yemeklerde kullanılabilir. Mercimek, eski çağlardan beri yetiştirilen bir bitki türüdür. İlk kez yetiştirildiği yerler, Akdeniz ve Batı Asya ülkeleridir. Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, İç Anadolu Bölgesi’nde, Gaziantep ve Şanlıurfa’da yetiştirilir. Mercimek, bazı zamanlarda ekim nöbetine girerek, nadas alanlarının azaltılması sırasında, toprağın verimliliğini arttırır.
Mercimek Nedir?
Mercimek (Lens culinaris) , Baklagiller (Fabaceae) familyasına ait, otsu bir bitkidir. Beyaz çiçekleri bulunan bitkinin, besin değeri yüksek, yeşil veya kahverengi renginde olan yuvarlak tohumu bizim mercimek diye kullandığımız kısmıdır. En çok bilinen türü; kırmızı ve yeşil mercimektir.
Mercimeğin Özellikleri Nelerdir?
Mercimek, 20-70 cm uzunluğunda, yumuşak ve ince gövdeli, yuvarlak şekilde meyveleri olan, tek yıllık bir sebzedir. Mercimeğin, zayıf ve ince bir kökü vardır. Bu nedenle kökü, derinlere inmez. Gövdeleri narindir, yan dallarına kadar dallanmaya devam eder. Bundan dolayı da; ana gövdesi belirgin değildir. Gövdeleri, dik ve tüylü yapıdadır. Yaprakları, birleşik şekildedir ve yaprak sapının uç kısmı incelmiş şekildedir. Çiçekleri, yaprak altından çıkar. Yassı bir şekle sahip olan mercimekler, yarım santim çapında ve disk şeklindedir. Büyüklüğüne, şekil ve rengine göre çeşitli isimler alır.
Mercimeğin Çeşitleri Nelerdir?
- Kırmızı Mercimek: Kabuksuzdur ve nişasta oranı azdır. Doğal bir tada sahip olan mercimeğin, çorba için 10 dakika, salatalar için yaklaşık 8 dakika pişirilmesi yeterlidir.
- Yeşil Mercimek: Çok pişirilse bile, içeriği bozulmaz. Yoğun bir fındık tadı vardır. Pişirirken kabukları çabuk ayrılır. Bu nedenle; yemek ve püre yapımı için uygundur. Yemekler için, 40 dakika, salatalar için 30 dakika kadar pişirilmesi yeterlidir.
- Sarı Mercimek: Kabuksuz bir mercimek türüdür ve nişastalı, hafif fındık tadı vardır. Çok fazla pişirildiğinde dağılır. Bu nedenle; en çok püre yapmak için uygundur.
- Kahverengi Mercimek: Çok küçük taneler ve tatlımsı bir aroması vardır. Pişirildiği zaman çok fazla yumuşamaz. Çorbalar için 50 dakika, salatalar için 35 dakika pişirilmesi gerekmektedir.
Mercimeğin Faydaları Nelerdir?
Mercimeğin insan sağlığına sağladığı faydalar gerçekten de çok fazla. Ancak, kanser hastaları mercimek tüketiminden kaçınmalıdır. Ayrıca; hazmı zor olan mercimeği, mide rahatsızlıkları bulunanlar genelde çorba olarak tüketmelidir. Mercimeğin bilinen faydalarından bazılarını şu şekilde maddelendirecek olursak;
- Mercimek, kaynatılıp suyu içilirse, öksürüğü keser ve göğüs ağrılarına iyi gelir.
- Her gün, 30 tane mercimek tanesi yutulursa, midenin kuvvetini arttırır ve mide sağlığını düzenler.
- Mercimek unu, bal ile birlikte merhem yapılıp, yanıklara sürülürse iyileştirir.
- Kanı kuvvetlendirir ve en fazla demir yapıcı gıdadır.
- Hasta ve zayıf kişilerde, kan yapımında yardımcı olur.
- Protein açısından zengin olduğu için, yorucu işlerde çalışan kişiler için enerji kaynağıdır.
- Sinirleri kuvvetlendirerek, yıpranmış olan sinirleri tamir eder.
- Bağırsakları yumuşatarak, kabızlık sorununa yardımcı olur.
- Anne sütünü arttırıcı etkisi vardır, sütün miktarını ve besin değerini yükseltir. Anne sütünün önemini öğrenmek için tıklayın.
- Hamileyken tüketildiğinde, bebeğin ve annenin sağlıklı olmasını sağlar.
- Kalp ve damar sağlığını korur.
- Kan akışını hızlandırır.
- Yorgunluğu giderir.
- Kolesterol seviyesini dengede tutar.