Buğdaygiller familyasından olan ve bataklık yerlerde yetişen pirinç oldukça besleyici bir gıdadır. Yemek olarak tükettiğimiz pirinçten, pirinç unu, pirinç kepeği, pirinç hamuru ve yağı yapılmaktadır. Bunlardan başka cilt maskesi olarak kullanılan pirincin, cildi tazelediği de bilinmektedir. Bedeni kuvvetlendirmek, ishali kesmek gibi birçok yararı bulunan pirincin diğer özellikleri yazımızın devamındadır.
Pirinç, nişasta açısından zengin, içerdiği kalori miktarıyla enerji veren bir besindir. B1, B2, C ve E vitaminlerini barındıran pirinç ayrıca, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir ve çinko gibi sağlık üzerinde ciddi anlamda etkili olan mineralleri içerir. Pirinç kabuklarından ayrıldığı takdirde besin değerini yitirir. Bu nedenle, daha yararlı olması için kepekli pirinç tercih edilmelidir. Sulu yerlerde ve bataklıklarda yetişen pirincin dağlarda yetişen türleri de vardır.
Ülkemizde yetiştirilen pirinç çeşitleri, kılçıksız çeltik, sarı çeltik, ak çeltik, mısbak, amberbu, karakılçık, kırmızı çeltik, kasım beyazı ve Japon pirincidir. Pirinç başta pilav olmak üzere, birçok yemeğin yapımında kullanılır.
Yemek olarak kullanılmasının yanı sıra, yaraları kurutmakta faydalıdır. Kaynatılan pirincin suyu yüze sürüldüğü zaman, cilde beyazlık ve canlılık verir Bebekler için, mama yapımında kullanılır ve oldukça doyurucu bir besindir.
Pirinç Nedir?
Buğdaygiller familyasının bir üyesi olan pirinç, yaklaşık olarak 50-120 cm boylarında, dikine yükselen ve kökten çatallaşarak bir grup oluşturacak şekilde yetişen bir bitkidir. Pirincin son yaprağının üzerinde, birkaç adet başak meydana gelir. Milattan önceki devirlerde de bilinen bu bitkinin, günümüze ulaşan en eski türü kalamin pirincidir.
Pirincin Özellikleri Nelerdir?
Pirinç, fazlasıyla tok tutan ve kolay işlenebilen bir bitkidir. Yaklaşık olarak 50-100 cm boyunda, sapları sağlam ve dayanıklı, ağırlığı 33-34 gram civarındadır. Olgunlaşma süresi, ortalama 130-135 gün arasında olan pirincin camsı ve malt bir görünümü vardır.
Pirincin Faydaları Nelerdir?
Neredeyse dünyadaki tüm insanların temel gıda maddelerinden biri olan pirincin faydaları oldukça fazladır. Yüksek tansiyonu düşürür, kan şekerini sabit tutar. Pirinç tüketimi, kanda sabit bir şeker düzeyinin olmasını sağlar ve muhteşem bir enerji kaynağıdır. Verdiği enerji sayesinde, şeker hastalarının kilo almalarını önler. Böbrek taşının oluşmasını önler, günde iki kez pirinç kepeği yiyen kişilerin böbrek taşı oluşumunun daha az olduğu yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır. Pirinç, içerdiği birçok vitamin ve mineraller sayesinde kansere yakalanma riskini azaltır. Kilo vermek için pirinç diyetleri yapılmaktadır. Neredeyse ömür boyu süren ilaç tedavileriyle iyileştirilemeyen sedef hastalarının, deri bölgelerini temizlediği görülmüştür. Alerjik rahatsızlığı olanlar için en iyi seçenek besin çeşidi pirinçtir. Bunun nedeni ise, nişastalı bir besin olmasıdır.
Pirincin Çeşitleri Nelerdir?
Dünya üzerinde, yaklaşık 7000-10000 çeşit pirinç türü vardır. Görünüşleri, şekil ve boylarına göre, uzun taneli, orta taneli ve kısa taneli pirinç olmak üzere temel olarak gruplandırılabilir.
- Uzun Taneli Pirinç: Eninin 4-5 katı uzunluğunda olan, ince taneli pirinç türüdür. Pişirildiği zaman, tane tane, yumuşak ve hafif olur.
- Orta Boy Taneli Pirinç: Eninin 2-3 katı kadar uzunluğu olan, uzun taneli pirince göre daha kısa ve geniş taneleri bulunan pirinç türüdür. Pişirildiği zaman, nemli ve yumuşak olur. Ayrıca, birbirine yapışma olasılığı daha fazladır.
- Kısa Taneli Pirinç: Boyu kısa, hemen hemen yuvarlağa yakın bir şekli olan pirinç türüdür.
- Tatlı Pirinç: Boyu kısa, tombul olan bir pirinç türüdür. Pişirildiği zaman, şeklini tamamen kaybeder ve çok yapışkan, glutenli bir hale gelir.
- Aromatik Pirinç: Patlamış mısır ve kavrulmuş fındıkta olduğu gibi, kendine özel doğal aroması ve tadı vardır.
Pirinçten Elde Edilen Ürünler Nelerdir?
- Pirinç Kepeği: Esmer pirincin üst tabakasıdır. Tahıllarda, vitamin konsantrelerinde, karışımlarda bileşen olarak kullanılır. Gıda kalitesi bulunmayan çeşidi hayvan yemi olarak kullanılır.
- Pirinç Kepeği Yağı: Pirinç kepeğinde çıkarılmakta olan, oldukça yüksek kaliteli, yemeklik bir yağdır.
- Pirinç Unu: Öğütülmüş, kabuksuz veya esmer pirincinden üretilir. Glutenli olması, alerjik olmamasını sağlar. Buğday ürünlerine karşı alerjisi bulunmayanlar için, oldukça değerli bir besindir.
- Pirinç Hamuru: Cips veya başka atıştırmalık yiyecekler, kahvaltı amaçlı tahıl ürünlerinin yapımında kullanılır.
- Kırık Taneler: Bir tane pirincin, kırılmış küçük tanelerinde oluşur. Genellikle pirinç unu yapımında ve evcil hayvanların mama yapımında kullanılır.